ویژه برنامه گرامیداشت روز جهانی شهرسازی با عنوان «روایت شهر، شهر از نگاه شما» با حضور مهندسان و صاحبنظران حوزه شهرسازی در سالن همایشهای شهرداری قم برگزار شد.
مدیریت شهری قم از دیدگاه و تجربه متخصصان شهرسازی بهرهمند خواهد شد
محمد رمضانی سرپرست معاونت شهرسازی و معماری شهرداری قم در این برنامه ضمن خیر مقدم، اظهار کرد: حضور اساتید و متخصصان برجسته در چنین برنامههایی فرصتی ارزشمند برای مدیریت شهری است تا بتوانیم از تجربهها و دیدگاههای علمی در تصمیمگیریهای آینده شهر قم بهره ببریم.
وی افزود: هدف ما در مدیریت شهری، استفاده از دانش و تجربه نخبگان و متخصصان برای بهبود اداره شهر است لذا امیدوارم این نشست، زمینهساز شکلگیری تعاملات بیشتر میان شهرداری و جامعه شهرسازی باشد.
رمضانی در پایان گفت: امیدواریم برگزاری چنین رویدادهایی به ارتقای کیفیت تصمیمگیریها در حوزه مدیریت شهری منجر شود.

استاد بوربور: طرح جامع قم مدل مناسب پیشنهادی برای شهرسازی در شهرهای مذهبی
داریوش بوربور تهیهکننده نخستین طرح تفضیلی شهر قم در این برنامه، با اشاره به اهمیت تدوین و اجرای طرحهای جامع گفت: طرحهای جامع بهطور کلی برنامهریزیهای بلندمدتی هستند که آینده شهر را در دورههای زمانی ۲۰ تا ۲۵ ساله پیشبینی میکنند؛ متأسفانه در ایران برخی از مردم و مسئولین تفسیری غلط از این طرحها دارند و تصور میکنند که این طرحها باید شامل تمام جزئیات باشد، در حالیکه طرح جامع تنها کلیات و رویکردهای اصلی را برای آینده شهر مشخص میکند.
وی به تجربه کاری خود در قم اشاره کرد و گفت: در زمانی که ما این طرح را تهیه میکردیم، بسیاری از شهرهای مذهبی و حتی برخی مهندسین مشاور از ورود به چنین طرحهایی خودداری میکردند؛ در آن زمان، برنامهریزی شهری در شهرهای مذهبی از جمله قم، کمبود جدی منابع انسانی و تخصصی داشت؛ با این حال، ما توانستیم با استفاده از بهترین متخصصین فارغالتحصیل از معتبرترین دانشگاههای دنیا، طرح جامع قم را به سرانجام برسانیم.
بوربور افزود: یکی از مشکلات اصلی در شهرهای مذهبی، عدم توجه به ارتباط مرکز مذهبی با سایر بخشهای شهر است؛ در بسیاری از این شهرها، از جمله قم، مقامات و مسئولین شهری به این ارتباط اهمیت کافی نمیدهند؛ امیدواریم با کمک طرح جامع قم، این ارتباط بهصورت علمی و منظم برقرار شود تا شاهد بهبود مدیریت شهری و تسهیل در رفتوآمد و دسترسیهای مردم به اماکن مذهبی و سایر بخشهای شهر باشیم.
تهیهکننده نخستین طرح تفضیلی شهر قم بیان: تهیه این طرح حدود دو سال به طول انجامید و در این مدت، تیمی از متخصصین در رشتههای مختلف از جمله شهرسازی، جامعهشناسی، اقتصاد و پیشبینی جمعیت با یکدیگر همکاری داشتند.
وی در پایان تصریح کرد: متأسفانه اغلب طرحهای جامع که در آن دوران برای شهرهای مختلف ارائه شد، به دلیل عدم آمادگی لازم در این شهرها و کمبود نیروهای متخصص، بهطور کامل اجرایی نشدند؛ امیدواریم در برهه کنونی طرح های اصلاحی بصورت جدی بررسی و عملیاتی شود.

شهرسازی باید نقش راهبردی در سیاستگذاری و توسعه پایدار ایفا کند
محسن بهشتی از اساتید شهرسازی و معاون سابق عمرانی استاندار قم نیز در این برنامه ضمن تبریک این روز به جامعه مهندسی و شهرسازی اظهار کرد: از تلاشهای فعالان و پیشکسوتان این حوزه که تلاشهای بسیاری برای شهرسازی قم کردند بصورت ویژه قدردانی میکنیم.
وی با اشاره به نقش تاریخی و اثرگذار شهرسازان استان قم گفت: بسیاری از پیشکسوتان ما از دهه ۵۰ تاکنون در تدوین و اجرای طرحهای شهری نقشآفرینی کردهاند که لازم است تجارب ارزشمند آنها مستندسازی و در تصمیمسازیهای امروز مورد استفاده قرار گیرد.
بهشتی با تأکید بر لزوم نگاه انتقادی و در عین حال راهبردی به وضعیت شهرسازی کشور بیان کرد: بزرگترین ضعف این روزها، عدم حضور و باور عمومی نسبت به جایگاه شهرسازی است؛ معمولاً افرادی که باید مفهوم شهرسازی را درک کنند، در این جلسات حضور ندارند و همین موضوع موجب شده تحولی جدی در این حوزه شکل نگیرد.
معاون سابق عمرانی استانداری قم با انتقاد از ناشناخته بودن مرز میان شهرسازی با سایر رشتهها گفت: هنوز در بسیاری از دستگاهها مرز میان شهرسازی، معماری و عمران به درستی شناخته نشده و این مسئله موجب بروز مشکلات در تصمیمگیریهای شهری شده است؛ متأسفانه در مواردی تنها زمانی از شهرسازان یاد میشود که اختلافات و پروندههای حقوقی ایجاد میشود در حالیکه شهرسازی باید نقش راهبردی در سیاستگذاری و توسعه پایدار ایفا کند.
بهشتی با اشاره به تجربههای ناموفق در حفظ حدود صلاحیت حرفهای شهرسازان طی دو دهه گذشته خاطرنشان کرد: شهرسازان سالهاست برای تثبیت و حفظ صلاحیتهای حرفهای خود تلاش میکنند و انتظار میرود با تعامل نهادهایی مانند وزارت کشور، وزارت راه و شهرسازی، شهرداریها، شورایهای شهر و قوه قضاییه این رشته بتواند جایگاه واقعی خود را در تصمیمسازیهای شهری پیدا کند.
وی با تقدیر از برگزارکنندگان رویداد تصریح کرد: برگزاری چنین نشستهایی کاری ارزشمند است، اما برای داشتن خروجی ملموس، پیشنهاد میکنم دو تا سه محور مشخص تا سال آینده تعریف و پیگیری شود تا در مراسم سال بعد بتوانیم نتایج عملی را ارائه کنیم.
بهشتی در پایان با اشاره به چالشهای زیرساختی کشور ابراز کرد: اگر دغدغههای شهرسازان دهههای گذشته جدی گرفته میشد، امروز شاهد بخشی از ناترازیها در زیرساختهای شهری نبودیم؛ شهرسازی باید با سایر رشتهها و نهادهای حاکمیتی در تعامل باشد تا بتواند در رفع مشکلات کشور مؤثر واقع شود.
بازبینی و اصلاح فرآیند تفکیک اراضی و شرح خدمات در قم
سمیه ایلسعادتمند عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم در این مراسم با اشاره به اهداف اصلی این اظهار کرد: تقویت پویایی و سرزندگی گروه، ارتقای همکاری و ارتباط میان اعضا، ارتقای دانش و تخصص شهرسازان و پرورش نیروهای جوان با بهرهگیری از تجارب پیشکسوتان، از محورهای اصلی فعالیتهای ما بوده است.
وی افزود: با برنامهریزی دقیق، اولین جلسه عمومی گروه در اردیبهشت سال جاری برگزار شد و پس از آن، با توجه به محدودیتهای قانونی و جلوگیری از تعارض منافع، گروهی غیررسمی با عنوان «گروه پشتیبان» تشکیل شد تا فعالیتها و پیگیری موضوعات تخصصی شهرسازی را ادامه دهد.
ایلسعادتمند اضافه کرد: از جمله اقدامات این گروه، بررسی و اصلاح فرآیند تفکیک اراضی، بازبینی شرح خدمات و گردش کار، تعیین ظرفیت اعضای رشته شهرسازی، اصلاح ضریب تأثیر خدمات شهرسازی در رشتههای معماری و نقشهبرداری و جایگزینی نیروهای جوان در کمیتههای کارشناسی استان بود.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم تأکید کرد: هدف ما ایجاد گردش نیروهای جوان و بهرهگیری از دانش جدید همراه با تجربیات پیشکسوتان است تا کمیتههای کارشناسی پویا و موثر باشند.
وی از همکاری با شهرداری قم برای دسترسی به اطلاعات مورد نیاز جهت تهیه گزارشهای تخصصی خبر داد و گفت: خدمت انطباق اراضی که پیشتر غیرفعال شده بود با پیگیری گروه شهرسازی مجدداً فعال شد و گردش کار آن نیز به صورت الکترونیک در آمد تا روند ارائه خدمات تسهیل شود.
ایلسعادتمند درباره برنامههای آموزشی گروه خاطرنشان کرد: با انجام نیازسنجی آموزشی، دورههای ارتقا پایه و آموزش مباحث حقوقی در تفکیک اراضی برای اعضای شهرسازی با استقبال گسترده اعضا برگزار شد؛ این برنامهها به ارتقای دانش و مهارت اعضا کمک کرده و در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
عضو هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان استان قم در پایان تصریح کرد: با همکاری و همراهی اعضا، تلاش خواهیم کرد گروه شهرسازی استان قم پویا، تخصصی و مؤثر باقی بماند و خدمات ارزشمندی به شهر و شهرسازان ارائه کند.

تدوین صحیح طرح جامع زیرساختهای ۱۰ تا ۱۵ سال آینده شهر را تضمین میکند
سیدمحمدحسین دهناد رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای اسلامی شهر قم در این مراسم ضمن تبریک روز جهانی شهرسازی، اظهار کرد: فعالیتهای تخصصی شهرسازان، میتواند مستقیماً کیفیت زندگی و محیط زیست شهری را بهبود بخشد لذا از تلاشهای شهرداری قم و سازمان نظام مهندسی استان قم به جهت برگزاری چنین رویدادی قدردانی میکنیم.
وی افزود: باید اعتراف کرد که گاهی مسائل شهرسازی در تصمیمگیریهای روزمره کمتر مورد توجه قرار میگیرد، در حالی که اثرات آن بلندمدت و حیاتی است.
دهناد با بیان اینکه توسعه شهر نیازمند توجه همزمان به مسائل سختافزاری و نرمافزاری است، گفت: برای تحقق شهرسازی پایدار، باید علاوه بر زیرساختهای عمرانی به مسائل فرهنگی و اجتماعی نیز توجه شود؛ اکنون که مطالعات طرح جامع شهری قم در حال انجام است، مشارکت شهروندان و متخصصان در ارائه نظرات تخصصی بسیار حیاتی است.
رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر قم گفت: از مهندسان و شهروندان درخواست میکنیم تا در قالب مسئولیت اجتماعی خود، در مراحل مختلف مطالعات طرح جامع شهری مشارکت کنند و با همکاری با تیم مشاور و گروههای تخصصی، تجربه و دانش خود را در اختیار تصمیمگیران قرار دهند.
وی به حجم بالای پروندههای تخلفات ساختمانی در کمیسیون ماده ۱۰۰ اشاره کرد و گفت: آمار پروندههای ارجاعی به کمیسیونهای ماده ۱۰۰ بسیار بالاست و این موضوع نشاندهنده نیاز به اصلاحات اساسی در ضوابط و طرحهای شهری است.
دهناد اضافه کرد: راه کاهش تخلفات ساختمانی و تحقق عدالت اجتماعی، اصلاح طرح جامع و طرح تفصیلی شهر است؛ ابتدا باید طرح تفصیلی فعلی آسیبشناسی سپس بر اساس آن، رویکرد صحیح شهرسازی تدوین شود.
رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر قم با اشاره به پروژههای ریلی شهر قم، گفت: با توجه به هزینه بالای پروژههای شهری، استفاده بهینه از ظرفیت کریدورهای حملونقل ریلی ضروری است؛ طرح جامع حملونقل میتواند با تعریف بارگذاری و تراکم مناسب در امتداد این کریدورها، بهرهوری اقتصادی و شهری را افزایش دهد.
وی تراکم جمعیتی شهر قم را حدود ۱۲۰ نفر در هر هکتار اعلام کرد و افزود: این عدد دو برابر تراکم جمعیتی برخی کلانشهرها مانند شیراز است که یکی از دلایل مهم افزایش تخلفات ساختمانی به شمار میرود؛ بازنگری در محدوده و حریم شهر و مدیریت توسعه افقی و عمودی، از ضرورتهای برنامهریزی شهری است.
دهناد ادامه داد: با تدوین و اجرای صحیح طرح جامع، میتوان توسعه شهر را در حوزههای کالبدی، فرهنگی و اجتماعی با هماهنگی و کارشناسی پیش برد و زیرساختهای ۱۰ تا ۱۵ سال آینده شهر را با کمترین اشکال و بیشترین بهرهوری ایجاد کرد.
رئیس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر قم در پایان از تلاشهای مهندسان و متخصصان شهرسازی قدردانی کرد و گفت: امیدواریم نتایج این گردهمایی و پنلهای تخصصی به تصمیمگیریهای بهتر در مدیریت شهری منجر شود و مسیر توسعه پایدار شهر قم را هموار کند.
نظر شما